Wolica, przysiolek wsi Plichow
Wolica - przysiolek Plichowa, w ktorym pod koniec XIX wieku zamieszkiwal wraz z rodzina Józef Nowosielski.
Opis miejscowosci zaczerpniety ze "Slownika Geograficznego Krolestwa Polskiego" wydanego pod redakcja Filipa Sulimierskiego (Warszawa, 1880 r.), t. 8, str. 262:
Plichow z Wolica, wies, dow. brzezanski, nad rz. Lipa, przy goscincu zloczowsko-brzezanskim. Wies lezy nad wsch. ramieniem rzeki, majacej zrodla w górach pomorzanskich, na obszarze gm. Machnowiec. Rzeka ta plynie pod Plichow w kierunku z poln. ku polud., tworzac od Bohutyna ogromne stawy: w Bohutynie, Pomorzanach, Rozhadowie i P. Stawy te wzmagaly obronnosc zamku w Pomorzanach, wzniesionego na wyspie srod niezmierzonych okiem obszarow wodnych. Z poczatku zwano ten zamek Korabiem. Za czasów Sobieskiego odbywaly sie tu regaty wodne i zmyslone bitwy na czesc poslów weneckich, przybylych na dwór polski, w Pomorzanach wówczas przebywajacy. Rybacy pomorzanscy i z sasiednich wlosci wystepowali jako marynarze. Stawy te musialy byc rozlegle, kiedy juz po zajeciu Galicyi przez Austrya, oznaczono je na mapach jako pomorzanskie jezioro. Obecnie stawy te pospuszczano i pozamieniano na Iaki, w suchszych miejscach na ogrody. Dolina rzeki mniej wiecej 1 km szeroka, a wzdluz niej ciagna sie z obu stron gory pokryte miejscami lasem i poprzerzynane parowami. Obydwie te miejscowosci Ieza na zach. brzegu Zlotej Lipy. P. rozrzucony na pochylosci pagorka, na ktorym wznosi sie drewniana cerkiewka, a w srodku wsi rowniez na pagorku bieleja sie sciany dworku, z ktorego ganku roztacza sie sliczny widok na doline i wijaca sie wsrod niej rzeke. Przysiolek Wolica wyziera z lesnego parowu, wychodzqcego ku polnocnemu krancowi urmianskiego stawu. Granice P. sa: wsch. Koniuchy, polud. Urman, zach. Potoczany, poln. Krasnopuszcza i Rozhadow. Obszar dwor. rol, lak i past. 212, lasu 1187 mr.; wlosc. 326 mr. W 1870 r. 417 mk.; w 1880 r. w gminie 406, na obszarze dwor. 71. Wedle szematyzmow kosc. rz.-kat. 256, par. w Buszczu, oddalonym 8 klm. na pld.; gr.-kat. w P. 174, par. w Krasnopuszczy. W tej ostatniej wsi znajduje sie monaster oo. bazylianow, zalozony przez Jana III, i cerkiew pierwotna drewniana, w ktorej ikonostas i carskie wrota malowane kosztem tegoz krola przez wloskich malarzy, skladaja sie z kilkudziesieciu obrazow ujetych w drewniane przezroczysto rzezbione, wytwornej roboty ramy, przedstawiajace sploty gron i lisci winnych. Obrazy te stanowia w srodku cerkwi wiecej niz do polowy wysokosci siegajaca sciane. Calosc szacuja rzeczoznawcy na 100,000 renskich. W srodku cerkwi pod chorem umieszczone sa portrety krola Jana, krolowej i wszystkich dzieci, siegajace prawdopodobnie czasow Jana III. Grunt zimny, wilgotny, lasowy. Majatek ten nalezy do dobr Brzezany Stanislawa hr. Potockiego. Dzierzawi go rodzina Wiszniowskich juz w czwartem pokoleniu. Pierwotny kontrakt zawarty byl w 1780 r. miedzy pradziadem Wiszniowskich i ksieciem Czartoryskim, owczesnym wlascicielem Brzezan.
~ * ~
W nocy z 21 na 22 marca 1944 r. okolo godz. 2 banderowcy napadli na wies Wolica, zapalajac budynki z obu koncow wsi, a nastepnie mordujac jej mieszkancow z broni palnej lub wrzucajac do ognia.
Plan wsi Wolica przed 1944 r. (cyfry oznaczaja liczbe zamordowanych w danym gospodarstwie).
Lista nazwisk Polakow - mieszkancow Wolicy, zamordowanych przez Ukraincow w nocy z 21 na 22 marca 1944 r., sporzadzona na podstawie wpisow w Liber Mortuorum (Ksiegi Zmarlych) parafii Buszcze (str. 28 i 29, sfilmowane przez Mormonow - film nr 2005218, item 6):
Lp. |
dom |
Nazwisko
zmarlego |
wiek |
1 |
30 |
Maria Jankow | 10 |
2 |
30 |
Michael Jankow | 6 |
3 |
Nicolaus Kinal | / |
|
4 |
25 |
Thecla Kinal | / |
5 |
25 |
Ludovica Kinal | 7 |
6 |
25 |
Maria Kinal | 4 |
7 |
21 |
Antonius Kinal | 45 |
8 |
21 |
Anna Kinal | 15 |
9 |
21 |
Josepha Kinal | 10 |
10 |
/
|
Antonius Kinal | / |
11 |
/
|
Maria Sypko | 35 |
12 |
/
|
Agnes Zak | 68 |
13 |
/
|
Maria Zak | 24 |
14 |
24 |
Michaelina Zak | 21 |
15 |
24 |
Stanislava Zak | 4 |
16 |
/ |
Basilius Medycki | 87 |
17 |
/ |
Adalbertus Ruczakowski | 76 |
18 |
/ |
Casimirus Kinal | / |
19 |
/ |
Michael Kinal | 20 |
20 |
/ |
Ladislaus Kinal | 11 |
21 |
/ |
Anna Kinal | 4 |
22 |
9 |
Maria Kinal | 20 |
23 |
/ |
Michael Kinal | 80 |
24 |
/ |
Adalbertus Bartkow | 35 |
25 |
/ |
Antonius Bajor | 50 |
26 |
/ |
Antoni Kinal | 38 |
27 |
7 |
Michael Maziakowski | 28 |
28 |
5 |
Ladislaus Kinal | 19 |
29 |
6 |
Rosalia Ruczakowska | 55 |
30 |
6 |
Ignatius Ruczakowski | 65 |
31 |
6 |
Ladislaus Ruczakowski | 12 |
32 |
23 |
Petrus Jacyszyn | 12 |
33 |
12 |
Michael Jacyszyn | 16 |
34 |
20 |
Michael Jankow | 11 |
35 |
27 |
Joannes Czajkowski | 54 |
36 |
27 |
Anna Czajkowska | 55 |
37 |
27 |
Michael Czajkowski | 21 |
38 |
27 |
Catharina Czajkowska | 15 |
39 |
27 |
Bazyli Czajkowski | 18 |
40 |
/ |
Franciszka Bilan | / |
1 | Bazyli Medycki † 22.03.1944 | 2 | Tekla, Maria i Ludwika Kinal † 22.03.1944 | 3 | Katarzana Czajkowska † 21.03.1944 (?) | 4 | Wiatkowska |
5 | Maria Kinal (najstarszy grob na cmentarzu) | 6 | Maria Weron | 7 | Jozef Weron | 8 | Agata Nowosielska † 30.12.1940 |
9 | Jozef Nowosielski † 8.03.1939 | 10 | Anna Maziakowska | 11 | Maciej Maziakowski | 12 | Agnieszka Zak, Maria i Michal Jankow † 22.03.1944 |
13 | Maria i Antoni Kinal † 22.03.1944, Michal Kinal † 22.03.1944 | 14 | Janina Jankow | 15 | Anna, Katarzyna, Bazyli i Michal Czajkowscy † 22.03.1944 | 16 | Wojciech Ruczakowski † 22.03.1944 |
17 | Rozalia i Ignacy Ruczakowski † 22.03.1944 | 18 | Anna Kinal † 22.03.1944 | 19 | Maziakowscy (bliznieta) | 20 | Anna i Mikolaj Zawislak |
21 | Mikolaj Maziakowski † 21.03.1944 | 22 | Maria Jankow | 23 | Stanislaw Jankow | 24 | Franciszka i Maciej Kinal |
25 | Kazimierz Wawrykow | 26 | Mikolaj Kinal † 22.03.1944 | 27 | Maria i Stanislaw Jankow | 28 | Mikolaj Kinal † 22.03.1944 |
29 | Tekla Ruczakowska | 30 | Jadwiga i Rozalia Ruczakowska | 31 | Hanna Maziakowska | 32 | Michalina Zak † 22.03.1944 |
33 | Michal Kinal, wojt † 1885 | 34 | Maria Kulyk, banderowka |
W 1945 roku mieszkancy wsi Buszcze przywiezli do Raclawic Slaskich slynacy laskami obraz Matki Bozej Buszczeckiej. Relacja autorstwa Stanislawa Stadnickiego, autora portalu o Raclawicach Slaskich - [ Tekst artykulu w formacie PDF ]
"Projekt Buszcze" - projekt renowacji kosciola w Buszczu
(prosze kliknac na ponizsze zdjecie by otworzyc trzystronicowy dokument w formacie PDF)